Covid -19 là gì?
Covid -19 là một loại virus đường hô hấp mới gây bệnh viêm đường hô hấp cấp ở người và cho thấy có sự lây lan từ người sang người. Virus này được xác định trong một cuộc điều tra ổ dịch bắt nguồn từ khu chợ lớn chuyên bán hải sản và động vật ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc tháng 12/2019.
Covid -19 là chủng virus mới chưa được xác định trước đó. Ngoài chủng coronavirus mới phát hiện này, đã có 6 chủng coronavirus khác được biết tới ngày nay có khả năng lây nhiễm ở người.
Nguồn gốc của Covid -19:
Các cơ quan y tế và đối tác y tế đang nỗ lực để xác định nguồn gốc của Covid -19. Virus corona là một họ virus lớn, phổ biến ở nhiều loài động vật khác nhau bao gồm lạc đà, mèo và dơi. Phân tích cây di truyền của virus này đang được tiếp tục để biết nguồn gốc cụ thể của virus.
Đường lây truyền của Covid -19 từ người sang người:
– Qua giọt bắn trực tiếp từ người bệnh sang người lành;
– Qua tiếp xúc với bề mặt có chứa giọt bắn;
– Tiếp xúc với dịch cơ thể, đờm…khi chăm sóc bệnh nhân
Dịch tễ:
– Đến/ ở/ về từ vùng có dịch trong vòng 14 ngày trước khi khởi bệnh; hoặc
– Tiếp xúc gần (Trong vòng 2m) với trường hợp mắc hoặc nghi nghờ mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp do Covid-19.
Dấu hiệu nhiễm Covid -19 ở người:
– Thời gian ủ bệnh: 3-7 ngày, tối đa là 14 ngày
– Khởi phát: Sốt, ho khan, mệt mỏi, đau họng. Một số trường hợp bị nghẹt mũi, chảy nước mũi và tiêu chảy.
– Toàn phát và Diễn biến:
+ Hầu hết các bệnh nhân có chỉ bị sốt nhẹ, ho, mệt mỏi và không bị viêm phổi và tự hồi phục sau 1 tuần.
+ Một số trường hợp có thể viêm phổi, viêm phổi nặng, diễn tiến tới suy hô hấp cấp nặng (thở nhanh, khó thở, tím tái, …), sốc nhiễm trùng, rối loạn thăng bằng kiềm-toan, rối loạn đông máu, suy chức năng các cơ quan dẫn đến tử vong.
+ Tử vong xảy ra nhiều hơn ở người cao tuổi, người suy giảm miễn dịch và mắc các bệnh mạn tính kèm theo.
Xét nghiệm khẳng định căn nguyên: phát hiện Covid-19 bằng kỹ thuật real-time RT-PCR hoặc giải trình tự gene từ các mẫu bệnh phẩm.
Điều trị:
– Phát hiện sớm, cách ly người nghi nhiễm, ca bệnh có thể, ca bệnh xác định.
– Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy chủ yếu chỉ điều trị triệu chứng, phát hiện và xử trí kịp thời tình trạng suy hô hấp, suy thận và các tạng khác (nếu có)
Tiêu chuẩn xuất viện:
– Người bệnh được xuất viện khi có đủ các tiêu chuẩn sau:
– Hết sốt ít nhất 3 ngày.
– Toàn trạng tốt: Mạch, huyết áp, nhịp thở; Các xét nghiệm máu trở về bình thường; X-quang phổi cải thiện; Chức năng thận trở về bình thường.
Sau khi xuất viện: Người bệnh phải tự theo dõi nhiệt độ 12 giờ/lần, nếu nhiệt độ cao hơn 38°C ở hai lần đo liên tiếp hoặc có dấu hiệu bất thường khác, phải đến khám lại ngay tại nơi đã điều trị.
Dự phòng:
– Đeo khẩu trang. Đến các cơ sở y tế khám ngay khi có triệu chứng hô hấp.
– Vệ sinh cá nhân: rửa sạch tay bằng sà phòng và dung dịch có chứa cồn.
– Che mũi miệng khi hắt hơi và ho, vứt khăn giấy đã dung vào thùng rác có nắp đậy.
– Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ trong mỗi bữa ăn.
– Không hút thuốc lá.
– Duy trì thông khí thông thoáng nơi làm việc.
– Tránh tiếp xúc tụ tập nơi đông người, nơi không thoáng khí.
– Hạn chế tiếp xúc với vật nuôi, động vật hoang dã.
– Tiêm phòng vắc xin đầy đủ.
BS CKI Ngọ Thị Đào